Manzara resimlerine denir. Batı sanatında Rönesans’tan sonra gelişmiştir. İngiltere’de Gainsborough, Constable gibi peyzajcılar öncülük etmiş, Fransa’da Courbet’den sonra Manet, Monet, Piserro, Sisley, Gauguin, Van Gogh bu tarzı çok geliştirmişlerdir. Bizde de Şeker Ahmet Paşa, Hoca Ali Rıza Efendi, Nazmi Ziya Güran usta eserler vermişlerdir. Peyzajda esas, renklerde tabiata bağlı kalmaktır.
Peyzaj bir noktadan bakıldığında görüş çerçevesi içine girebilen doğal ve kültürel varlıkların bir arada meydana getirdikleri görünüştür. Dilimize Fransızca’dan yerleşmiştir. Böyle bakılınca, içinde yaşadığımız dünya, kaldırım taşından çocuk parkına, doğa yürüyüşü yaptığımız dere kenarına, bir müzenin bahçesindeki eserlerin yerleştirilişine, çok katlı bir binanın çevre düzenlemesine, evimizin bahçesi ve rengine kadar hissettiklerimizin gördüklerimize bir yansıması anlamına geliyor. Çevre düzenlemesi, peyzaj mimarlığının ilgi alanı içindedir. Ressamların yaptığı doğa görünümleri de peyzaj olarak adlandırılır.
Peyzaj sözcüğü, “manzara” ya da daha doğrusu “kır manzarası”, “kır resmi” anlamında, Fransızca’dan alınan resim ve fotoğraf sanatına ait bir terimken, uygulama alanı zamanla genişleyerek, bir bahçeden çok büyük, birçok bahçeleri, yerleşim alanlarını, korulukları, kırsal alanları içine alacak kadar büyük doğa parçalarının düzenlenmesinden, kent planlama branşına kadar dayanmıştır. Peyzaj, bahçe düzenleme işlemlerinin bir sanat, bir meslek dalı haline gelip disipline edilmesi olarak da adlandırılır. Bahçe düzenleme, uzun yıllar eğitim gerektiren bir alandır.
Bahçe düzenlemesi, bilimsel ve sanatsal olarak ele alınınca diğer branşlarda olduğu gibi genişlemeye, gelişmeye başlamıştır. Mekan düzenlemeleri, iç mekan düzenlemesi (Mimari) ve dış mekan düzenlemesi (Çevre) olmak üzere iki grupta ele alınır. Dış mekan düzenlemesi geniş ve kapsamlı anlamda peyzaj bölümünü oluşturur. Peyzaj işini meslek edinenlere”peyzajist”, “peyzajcı”; Peyzaj işinin tasarımını, projelendirmesini yapan akademisyen elemanlara da “peyzaj mimarı” denilmektedir.
Üniversitelerimizde artık ülke ihtiyaçlarına yetecek kadar Peyzaj Mimarı yetiştirilmektedir, ister bahçe düzenleme olsun, ister çevre düzenleme olsun bunları mutlaka uzmanına yaptırmalıyız. Düşünün ki bugün yapılan ve uygulamaya başlanan projede 5-10-20 sene sonrasının durumları dikkate alınmaktadır. Konudan habersiz bazı ihtiyaç sahipleri, bahçesinin yıllar sonra kavuşacağı şekli, kompozisyonu hemen istemektedir. Bu, mümkün değildir. Projede yer alan bir çam ağacı ancak 10-15 yıl sonra projede gösterilen bir mekanı kaplayabilecektir. Oysa bugün 4-5 yaşında ve boyu 1 m.den küçüktür. Onun yanında yer alan bir başka ağaç da belki 5 yıl sonra istenilen düzeye erişecektir.
Peyzaj mimarlığı nedir?
Doğa, planlama ve tasarım kavramlarını sistematik bir yapı içinde inceleyen Peyzaj Mimarlığı, sanat, bilim, mühendislik ve teknolojiyi biraraya getirerek alan tasarımı, planlaması ve yönetimi ile uğraşan bir meslek disiplinidir. Dünyada yaklaşık bir yüzyıldan daha uzun süredir Peyzaj Mimarları çevreyi şekillendirmektedir. Peyzaj Mimarları parklar, bahçeler, turizm ve dinlenme alanları, üniversite kampüsleri, yerleşim alanları, ticari merkezler ve kamu yapıları ile ilgili yer seçimi yapar, lokal ve gerekse bölgesel ölçekte alan kullanım kararları üretir. Aynı zamanda sulak alanlar, akarsu koridorları, maden ocakları, katı atık depolama alanları, ormanlar gibi insanlar tarafından tahrip edilmiş veya edilmekte olan alanların sürdürülebilirliği ve onarımı için planlama yapar.
Peyzaj teknikerliği nedir?
Peyzaj teknikerleri, tıpkı peyzajistler gibi bahçe düzenlenmesi ve onarımında çalışır. Park ve bahçeleri düzenler gerekli yerlere mevsimlerine göre süs bitkileri seçer bunlarla ilgilenir ve dikimi, gübrelenmesi, sulanması gibi temel ihtiyaçlarını yapar. Peyzaj teknikerleri, çizim araçları, tesviye araçları, bilgisayar gibi malzemeler kullanır.
Peyzaj türleri nelerdir?
Gökyüzü veya bulut Peyzajları: Bulutları, hava veya atmosfer durumlarını betimleyen resimlerdir.
Mehtap peyzajları: Gece, ay ışığıyla aydınlanan manzara ve gece ortamlarını betimleyen resimlerdir.
Deniz peyzajları: Okyanus, deniz ve kıyı manzaralarını betimleyen resimler.
Nehir peyzajları: Nehir kıyısı ya da nehir boyunca konumlanan nesneleri ve ortamları betimleyen resimlerdir.
Kent peyzajları: Genellikle kuşbakışı ya da yüksek bir noktadan kent görünümlerini betimleyen resimlerdir.
Kuşbakışı peyzajlar: Özellikle kuşbakışı (uçak ve diğer hava araçlarından görüntülenen) manzaraları betimleyen resimlerdir.
Sözlükte peyzaj ne anlama gelmektedir?
1. Kır resmi.
2. Bir yerin doğal görünüşü.